Πολιτεία και εμπορικός κόσμος μπροστά σε μία ιστορική αναγκαιότητα και ευκαιρία
Τρίτη, 28 Ιουνίου 2022
H διεθνής οικονομία διέρχεται την τελευταία διετία διαμέσω των συμπληγάδων μιας διττής κρίσης: της υγειονομικής και της ενεργειακής. Από την μια πλευρά, σε βραχυπρόθεσμο επίπεδο, η σφοδρότητα των επιπτώσεων της διπλής κρίσης είναι αναμφίβολη: μείωση των πωλήσεων λόγω των διακυμάνσεων στην ιδιωτική κατανάλωση, κλυδωνισμοί στην αγορά εργασίας και αύξηση του λειτουργικού κόστους των επιχειρήσεων. Από την άλλη πλευρά, αν προσπαθήσουμε να χαρτογραφήσουμε τον μακροπρόθεσμο ορίζοντα, οι επιπτώσεις της διπλής κρίσης αναμένονται τεκτονικές. Η πανδημική κρίση λειτούργησε ως ένας επιταχυντής (accelerator) της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης (Industry 4.0) αναδεικνύοντας την αναγκαιότητα του ψηφιακού μετασχηματισμού σε όλα τα επίπεδα οργάνωσης της οικονομικής ζωής. Η ψηφιοποίηση, λόγω των σαρωτικών αλλαγών που επέφερε η πανδημία του COVID-19, αποτελεί μια αναγκαία συνθήκη για την προσαρμογή στο νέο οικονομικό περιβάλλον.
Στο επίπεδο αυτό, οι επιχειρήσεις, που συνιστούν το κύτταρο της οικονομικής ζωής, εξωθούνται να «διαβούν τον Ρουβικώνα» των παραδοσιακών οργανωτικών μοντέλων, να προσαρμοστούν στις δομικές αλλαγές και να μετασχηματιστούν έχοντας ως στόχο την μακροπρόθεσμη ανθεκτικότητα τους. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός αναμένεται να προσφέρει το αναγκαίο «οξυγόνο» για τη διασφάλιση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας. Ειδικά στον κλάδο του εμπορίου, οι αλλαγές σε επίπεδο ψηφιοποίησης είναι εξαιρετικά έντονες Προφανώς, και ειδικά για το εμπόριο, ο ψηφιακός μετασχηματισμός δεν είναι μια τάση που ήρθε λόγω της πανδημίας. Είναι μια δομική διάσταση η οποία ήταν ήδη έντονη ακόμα και πριν την πανδημική κρίση. Απλώς η πανδημική κρίση μετέτρεψε την τάση σε δομική αλλαγή. Η ΕΣΕΕ με τη διοργάνωση του μεγάλου διεθνούς Συνεδρίου Future of Retail 2022 και της Έκθεσης Τεχνολογίας Retail Innovation Lab σκιαγράφησε την αναγκαιότητα της ψηφιακής προσαρμογής των επιχειρήσεων και ειδικά των μικρών και μεσαίων εμπορικών επιχειρήσεων που αποτελούν την ραχοκοκαλιά του κλάδου και ταυτόχρονα, έδωσε σε περισσότερους από 800 συνέδρους απτά «δείγματα γραφής» για τις καινοτομικές εφαρμογές που υπάρχουν ήδη και δημιουργούν το «κατάστημα του μέλλοντος».
Αν θελήσει κανείς να «συνοψίσει» τα όσα έλαβαν χώρα τις 2+1 ημέρες του Συνεδρίου και του «Lab» – πέρα από το τις στοχευμένες θεματικές ενότητες, τους διακεκριμένους Έλληνες και ξένους εισηγητές και συμμετέχοντες στα πάνελ και τις ομιλίες κορυφαίων υπουργών της κυβέρνησης, του Διοικητή της ΤτΕ και των αρχηγών του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ που έθεσαν το πολιτικο-οικονομικό πλαίσιο της ψηφιακής και πράσινης μετάβασης των επιχειρήσεων, – το «απόσταγμα» αυτής της πολύ όμορφης και απαιτητικής εκδήλωσης είναι ένα: Η δίψα του εμπορικού κόσμου της χώρας να συμμετάσχει ενεργά και ισότιμα στην «αλλαγή σελίδας» της ελληνικής επιχειρηματικότητας και την «αλλαγή εποχής» για την παγκόσμια και την ελληνική οικονομία! Τόσο η αθρόα συμμετοχή και προσήλωση των συναδέλφων εμπόρων καθ’ όλη τη διάρκεια των εργασιών στη κατάμεστη αίθουσα του κεντρικού αθηναϊκού ξενοδοχείου, όσο και η απόλυτα θετική «υποδοχή» που οι ίδιοι επιφύλαξαν σε μία σειρά από τεχνολογικές καινοτομίες που οι περισσότεροι έβλεπαν από κοντά για πρώτη φορά – όπως τα ψηφιακά ράφια, τα ολογράμματα προϊόντων και η προσομοίωση του «υβριδικού» εμπορικού καταστήματος – κατέδειξαν ότι το ελληνικό εμπόριο δηλώνει έτοιμο και αποφασισμένο να γεφυρώσει το «χάσμα δεξιοτήτων και τεχνογνωσίας» που απειλεί την επιβίωση και την ανταγωνιστικότητά του σήμερα και στο εγγύς μέλλον. Πρόκειται για ένα ιδιαίτερα θετικό, ακόμη και «ανατρεπτικό», μήνυμα για μία χώρα όπως η Ελλάδα, όπου το λιανικό εμπόριο έχει συγκριτικά με άλλους κλάδους και σε σχέση με την υπόλοιπη ευρωζώνη το χαμηλότερο βαθμό «ψηφιακής ωριμότητας» και, παράλληλα, το «μικρό» μέγεθος της μέσης επιχείρησης από κάποιους ενοχοποιείται επίμονα για όλα τα δεινά που η επιχειρηματικότητα υφίσταται διαχρονικά… Ωστόσο με το ενδιαφέρον και τον ενθουσιασμό τους στο Future of Retail 2022 οι έμποροι ουσιαστικά έστειλαν το «μπαλάκι» στην ελληνική Πολιτεία, «υποχρεώνοντάς» την να μεριμνήσει συγκροτημένα και με σχέδιο για την περιθωριοποίηση της άποψης που θέλει την μικρομεσαία και την πολύ μικρή εμπορική επιχείρηση να είναι παθητικοί θεατές και ουραγοί των εξελίξεων στην αγορά και στην οικονομία.
Είναι πάντως αλήθεια πως εξίσου «ανοιχτοί» σε αυτό το μαζικό κάλεσμα του εμπορικού κόσμου για ψηφιακή αναβάθμιση του κλάδου έδειξαν στο Future of Retail 2022 και οι εκπρόσωποι της Πολιτείας. Ο Υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων κ. Άδωνης Γεωργιάδης ανέδειξε τις χρηματοδοτικές ευκαιρίες για τις εμπορικές επιχειρήσεις από το Πρόγραμμα ΕΣΠΑ και ο Υπουργός Τουρισμού κ. Βασίλης Κικίλιας επισήμανε τη βούληση της κυβέρνησης και ενδυνάμωση των συνεργειών τουρισμού – εμπορίου με σημαντικά οφέλη για αμφότερους τους κλάδους και για το σύνολο της οικονομίας. Από την πλευρά του ο αρμόδιος για θέματα έρευνας και καινοτομίας Υφυπουργός κ. Χρίστος Δήμας συμφώνησε ότι μπορούν και πρέπει να υπάρξουν κοινές δράσεις του Υπουργείου με την ΕΣΕΕ στην ψηφιακή κατάρτιση των εμπόρων και των εργαζομένων τους, με εκμετάλλευση κάθε διαθέσιμου χρηματοδοτικού εργαλείου.
Σίγουρα, η δυσμενής γεωπολιτική συγκυρία, η ενεργειακή κρίση και οι πληθωριστικές πιέσεις βάζουν δύσκολα εμπόδια στο δρόμο του ελληνικού εμπορίου προς το ψηφιακό και βιώσιμο μέλλον του. Ωστόσο, Πολιτεία και εμπορικός κόσμος μπορούν να τα υπερβούν με πνεύμα ειλικρίνειας και συνεργασίας – το οποίο προϋποθέτει και την αποδοχή λαθών και υστερήσεων και από τις δύο πλευρές – θέτοντας έτσι την ελληνική επιχειρηματικότητα στην πρωτοπορία θετικών αλλαγών για την οικονομία και την κοινωνία. Δεν είναι απλώς ιστορική αναγκαιότητα, είναι ευκαιρία!
