Διευκρινίσεις για την εποχική απασχόληση
25.06.2020
Δύο σημαντικές ειδήσεις για τις επιχειρήσεις
1. Τι ισχύει για τους εποχικούς εργαζόμενους
Διευκρινίσεις επί της Κοινής Υπουργικής Απόφασης (ΚΥΑ), με αριθμ. 23102/477/12-6-2020 (Β΄ 2268) «Μέτρα οικονομικής ενίσχυσης εποχικά εργαζομένων – Αναστολή συμβάσεων εργασίας εργαζομένων των επιχειρήσεων – εργοδοτών του ιδιωτικού τομέα που πλήττονται σημαντικά», παρέχει εγκύκλιος του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.
Σύμφωνα με τα οριζόμενα στο Κεφάλαιο Α της αριθμ. 23102/477/12-6-2020 ΚΥΑ:
A) i) α) Οι εργοδότες – επιχειρήσεις κύριων και μη κύριων ξενοδοχειακών και τουριστικών καταλυμάτων εποχικής λειτουργίας, που επαναλειτουργούν κατά τη θερινή τουριστική περίοδο 2020, υποχρεούνται, κατά την επαναλειτουργία τους, να επαναπροσλάβουν τους ίδιους εργαζομένους, οι οποίοι απασχολήθηκαν κατά τη θερινή τουριστική περίοδο του έτους 2019, που συνεχίζουν να επιθυμούν να εργαστούν στους ίδιους εργοδότες. Η υποχρέωση αυτή ισχύει και για όσους εργαζόμενους δεν εκδήλωσαν με οποιονδήποτε τρόπο την πρόθεσή τους να επαναπροσληφθούν στον ίδιο εργοδότη, έως την ημερομηνία
επαναλειτουργίας της επιχείρησης κατά την τρέχουσα τουριστική περίοδο.
β) Οι εργοδότες – επιχειρήσεις τουριστικών λεωφορείων εποχικής λειτουργίας, που επαναλειτουργούν κατά τη θερινή τουριστική περίοδο 2020, υποχρεούνται, κατά την επαναλειτουργία τους, να επαναπροσλάβουν τους ίδιους εργαζόμενους που απασχολήθηκαν κατά τη θερινή τουριστική περίοδο του έτους 2019, που συνεχίζουν να επιθυμούν να εργαστούν στους ίδιους εργοδότες. Η υποχρέωση αυτή ισχύει και για όσους εργαζόμενους δεν εκδήλωσαν με οποιονδήποτε τρόπο την πρόθεσή τους να επαναπροσληφθούν στον ίδιο εργοδότη, έως την ημερομηνία επαναλειτουργίας της επιχείρησης κατά την τρέχουσα τουριστική περίοδο.
Η επαναπρόσληψη υλοποιείται με την υποβολή του σχετικού εντύπου Ε3: « Ενιαίο Έντυπο Αναγγελίας Πρόσληψης (Ε3 Αναγγελία Πρόσληψης και Ε4 Συμπληρωματικός Πίνακας Προσωπικού Νέας Πρόσληψης) στο πληροφοριακό σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ».
ii) α) Οι ανωτέρω εργοδότες-επιχειρήσεις δύνανται να θέτουν σε αναστολή τις συμβάσεις εργασίας μέρους ή του συνόλου του προσωπικού της επιχείρησής τους από την ημερομηνία επαναπρόσληψής τους και μέχρι τις 30/9/2020, ανεξαρτήτως της χρονικής διάρκειας απασχόλησής τους, κατά την προηγούμενη περίοδο. Σε αναστολή σύμβασης εργασίας δύναται να τεθεί ο ίδιος αριθμός εργαζομένων που απασχολήθηκαν κατά μέσο όρο κατά τα δύο προηγούμενα έτη (2018-2019) και, κατ’ ανώτατο όριο, οι εργαζόμενοι που απασχολήθηκαν κατά τη θερινή τουριστική περίοδο του έτους 2019.
β) Οι εργαζόμενοι, των οποίων οι συμβάσεις εργασίας τίθενται σε αναστολή κατά τα ανωτέρω, είναι δικαιούχοι της αποζημίωσης ειδικού σκοπού του δέκατου τρίτου άρθρου της από 14.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (A’ 64), όπως αυτή κυρώθηκε με το άρθρο 3 του ν. 4682/2020 (A’ 76), εφόσον οι εργαζόμενοι αυτοί δεν έχουν άλλη σύμβαση εξαρτημένης εργασίας σε άλλον εργοδότη.
γ) Επισημαίνεται ότι εργαζόμενοι σε εργοδότες-επιχειρήσεις της παρ. i) της παρούσας εγκυκλίου, που θα επαναλειτουργήσουν εντός των μηνών Ιουνίου-Ιουλίου-Αυγούστου-Σεπτεμβρίου,καθίστανται δικαιούχοι της αποζημίωσης ειδικού σκοπού για το χρονικό διάστημα από 1/6/2020 μέχρι την ημερομηνία επαναλειτουργίας της επιχείρησης.
Για παράδειγμα:
I. Εργαζόμενος υποχρεωτικώς επαναπροσληφθείς σε εργοδότη-επιχείρηση π.χ. τουριστικό κατάλυμα εποχικής λειτουργίας της παρ. i) της παρούσας, που επαναλειτουργεί στις 25 Ιουνίου, υποβάλλει μονομερή υπεύθυνη δήλωση για το διάστημα από 1/6/2020 μέχρι 24/6/2020, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην περίπτωση Β του άρθρου 4 του Κεφαλαίου Α της ανωτέρω ΚΥΑ. Από τις 25/6/2020, ημερομηνία επαναλειτουργίας του εποχικού τουριστικού καταλύματος και, σε κάθε περίπτωση, μετά την επαναπρόσληψη του εν λόγω εργαζομένου, υπεύθυνος υποβολής δήλωσης αναστολής της σύμβασης εργασίας του εργαζομένου στο πληροφοριακό σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ» είναι ο εργοδότης, δηλαδή το τουριστικό κατάλυμα. Αυτό σημαίνει ότι πλέον ο εργαζόμενος, μετά τις 25/6/2020, δεν υποβάλλει μονομερή υπεύθυνη δήλωση. Ο εργοδότης δύναται για τον εν λόγω εργαζόμενο είτε να θέσει τη σύμβαση εργασίας του σε αναστολή είτε να τον απασχολήσει, υποβάλλοντας το έντυπο Ε4-συμπληρωματικός ωραρίου στο πληροφοριακό σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ».
Σε περίπτωση που η ανωτέρω επιχείρηση του παραδείγματος επαναλειτουργήσει στις 15 Ιουλίου 2020, ο εργαζόμενος, με δικαίωμα υποχρεωτικής επαναπρόσληψης, θα υποβάλει στο πληροφοριακό σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ» δύο μονομερείς υπεύθυνες δηλώσεις, μία για το διάστημα από 1/6/2020 έως 30/6/2020 και μία για το διάστημα από 1/7/2020 έως 14/7/2020.
δ) Στην περίπτωση που εργοδότες – επιχειρήσεις της παρ. i) της παρούσας εγκυκλίου που επαναλειτουργούν, αποφασίσουν να διακόψουν οριστικά τις εργασίες τους νωρίτερα, πριν από το πέρας της θερινής τουριστικής περιόδου, λόγω των συνεπειών του φαινομένου του κορονοϊού, οι εργαζόμενοι που απασχολήθηκαν σε αυτές, καθίστανται δικαιούχοι της αποζημίωσης ειδικού σκοπού για το χρονικό διάστημα από την οριστική διακοπή εργασιών της επιχείρησης έως τις 30/9/2020. Στην περίπτωση αυτή ακολουθείται η διαδικασία υποβολής των σχετικών μονομερών υπεύθυνων δηλώσεων των εργαζομένων.
iii) Εργοδότες – επιχειρήσεις της περίπτωσης i) της παρούσας εγκυκλίου που θέτουν σε αναστολή συμβάσεις εργασίας μέρους ή του συνόλου των εργαζομένων τους, σύμφωνα με την περίπτωση ii) της παρούσας, υποχρεούνται να μην προβούν σε καταγγελία των συμβάσεων εργασίας τους κατά το χρονικό διάστημα από 1/6/2020 έως 30/9/2020 και, σε περίπτωση πραγματοποίησής τους, οι καταγγελίες αυτές είναι άκυρες.
Β) i) α) Εργοδότες – επιχειρήσεις κύριων και μη κύριων ξενοδοχειακών και τουριστικών καταλυμάτων που επαναλειτουργούν κατά τη θερινή τουριστική περίοδο 2020 και θέτουν σε αναστολή συμβάσεις εργασίας εργαζομένων κατά τα ανωτέρω, προβαίνουν σε οριστική ανάκληση της αναστολής των συμβάσεων εργασίας μέρους ή του συνόλου των εργαζομένων, με βάση το ποσοστό πληρότητας της επιχείρησης, σταδιακά, ως εξής:
i) με τη συμπλήρωση 20% της πληρότητας, οριστική ανάκληση της αναστολής τουλάχιστον του 1/3 των συμβάσεων εργασίας των ανωτέρω εργαζομένων,
ii) με τη συμπλήρωση 50% της πληρότητας, οριστική ανάκληση αναστολής τουλάχιστον του 2/3 των συμβάσεων εργασίας των ανωτέρω εργαζομένων,
iii) με τη συμπλήρωση 80% της πληρότητας, οριστική ανάκληση αναστολής όλων των συμβάσεων εργασίας των ανωτέρω εργαζομένων.
β) Εργοδότες – επιχειρήσεις τουριστικών λεωφορείων εποχικής λειτουργίας που επαναλειτουργούν, κατά τη θερινή τουριστική περίοδο 2020 και θέτουν σε αναστολή συμβάσεις εργασίας εργαζομένων κατά τα ανωτέρω, προβαίνουν σε οριστική ανάκληση της αναστολής των συμβάσεων εργασίας μέρους ή του συνόλου των εργαζομένων, ανάλογα με τη λειτουργική πληρότητά τους.
γ) Οι συμβάσεις εργασίας των εργαζομένων, των οποίων ανακαλείται οριστικά η αναστολή, δεν δύναται να τεθούν εκ νέου σε αναστολή.
ii) Οι ανωτέρω εργοδότες – επιχειρήσεις δύνανται:
α) Να προβαίνουν σε προσωρινή ανάκληση αναστολής συμβάσεων εργασίας εργαζομένων τους για κάλυψη έκτακτων, πρόσκαιρων, κατεπειγουσών και ανελαστικών αναγκών, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο δωδέκατο της από 1/5/2020 ΠΝΠ (A’ 90) και, σε κάθε περίπτωση, μετά την επαναπρόσληψή τους. Σε αυτή την περίπτωση, οι εργοδότες-επιχειρήσεις υποχρεούνται να το γνωστοποιήσουν στο έντυπο του πληροφοριακού συστήματος «ΕΡΓΑΝΗ» «ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΔΗΛΩΣΗ ΠΡΟΣΩΡΙΝΗΣ ΑΝΑΚΛΗΣΗΣ ΑΝΑΣΤΟΛΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΓΙΑ ΕΚΤΑΚΤΕΣ, ΚΑΤΕΠΕΙΓΟΥΣΕΣ, ΜΗ ΑΝΑΒΑΛΛΟΜΕΝΕΣ ΚΑΙ ΑΝΕΛΑΣΤΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ», σε κάθε περίπτωση, πριν από την έναρξη πραγματοποίησης της παρεχόμενης έκτακτης εργασίας. Το χρονικό διάστημα της προσωρινής ανάκλησης της αναστολής των συμβάσεων εργασίας θεωρείται χρόνος εργασίας που αμείβεται εξ ολοκλήρου από τους εργοδότες-επιχειρήσεις. Στην περίπτωση αυτή, η αναστολή των συμβάσεων εργασίας των εργαζομένων δεν μπορεί να παραταθεί, πέραν της 30ής Σεπτεμβρίου 2020.
β) Να κάνουν χρήση του μηχανισμού «ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ» του άρθρου 31 του ν. 4690/2020 (A’ 104) σύμφωνα με την άριθμ. 23103/478/13.06.2020 ΚΥΑ (Β΄ 2274), δηλαδή να υπαγάγουν στον εν λόγω μηχανισμό εργαζόμενους με συμβάσεις πλήρους απασχόλησης, εφόσον έχουν προβεί σε επαναπροσλήψεις αυτών και πληρούνται οι προϋποθέσεις του άρθρου 5 της ως άνω ΚΥΑ. Σε περίπτωση εργαζομένων, των οποίων οι συμβάσεις εργασίας τελούν σε αναστολή, με την υποβολή αίτησης/δήλωσης για την ένταξή τους στο μηχανισμό «ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ», η αναστολή της σύμβασης εργασίας λογίζεται ως οριστικά ανακληθείσα από τη δηλωθείσα ημερομηνία ένταξής τους στο μηχανισμό και εφεξής.
Γ) Εργαζόμενοι των εργοδοτών – επιχειρήσεων κύριων και μη κύριων ξενοδοχειακών και τουριστικών καταλυμάτων και τουριστικών λεωφορείων εποχικής λειτουργίας, που δεν θα επαναλειτουργήσουν κατά τη θερινή τουριστική περίοδο 2020, είναι δικαιούχοι της αποζημίωσης ειδικού σκοπού για όλο το χρονικό διάστημα από 1/6/2020 έως 30/9/2020, εφόσον δεν έχουν άλλη σύμβαση εξαρτημένης εργασίας σε άλλον εργοδότη. Στην περίπτωση αυτή, οι ως άνω εργαζόμενοι υποβάλλουν μονομερή υπεύθυνη δήλωση στο πληροφοριακό σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ», σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην περίπτωση Β του άρθρου 4 του Κεφαλαίου Α της ανωτέρω ΚΥΑ.
Δ) Οι εργαζόμενοι, με δικαίωμα υποχρεωτικής επαναπρόσληψης σε εργοδότες-επιχειρήσεις κύριων και μη κύριων ξενοδοχειακών και τουριστικών καταλυμάτων και τουριστικών λεωφορείων εποχικής λειτουργίας, των οποίων η σύμβαση εργασίας έχει τεθεί σε αναστολή, διατηρούν το δικαίωμα επαναπρόσληψης για τη θερινή τουριστική περίοδο 2021, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, σε συνδυασμό με τους σχετικούς όρους των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας (ΣΣΕ).
Ε) Εργοδότες – επιχειρήσεις κύριων και μη κύριων ξενοδοχειακών και τουριστικών καταλυμάτων και τουριστικών λεωφορείων εποχικής λειτουργίας που δεν θα επαναλειτουργήσουν, έχουν υποχρέωση να ενημερώσουν σχετικά τους εργαζόμενους με κάθε πρόσφορο μέσο.
ΣΤ) Το ποσοστό του 17% των πρακτικά ασκούμενων στα ξενοδοχεία υπολογίζεται στους πραγματικά απασχολούμενους.
2. Νέα ευκαιρία για τα 534 ευρώ
Δεύτερη ευκαιρία σε επιχειρήσεις να δηλώσουν παράταση αναστολής των μισθωτών τους για τον Μάιο σε περίπτωση που δεν είχαν υποβάλει οριστική δήλωση ή να διορθώσουν αναδρομικά δηλώσεις που έχουν ήδη υποβάλει για τις αναστολές του Μαΐου ή και για την ένταξη στον μηχανισμό «Συν-Εργασία» δίνει το υπουργείο Εργασίας, ανοίγοντας ξανά για λίγα 24ωρα το σύστημα «Εργάνη».
Παράλληλα, προετοιμάζει νέα πληρωμή της ειδικής αποζημίωσης των 800 ευρώ από το πρώτο πακέτο στήριξης για ειδικές κατηγορίες εργαζομένων που έχουν υποβάλει τις αιτήσεις τους στην ψηφιακή πλατφόρμα supportemployees.services.gov.gr και για τους οποίους ολοκληρώθηκαν οι έλεγχοι και οι διασταυρώσεις.
Στο μεταξύ, αύριο Παρασκευή (26/6) πιστώνονται τα ποσά της αποζημίωσης ειδικού σκοπού, ύψους έως 534 ευρώ, σε 7.551 μισθωτούς που ήταν σε παράταση αναστολής σύμβασης τον Μάιο και δεν έχουν ακόμη εισπράξει την αποζημίωση που δικαιούνται.
Οι διορθωτικές κινήσεις
Όπως ανακοινώθηκε χθες, από σήμερα (25/6) έως και την Παρασκευή 3 Ιουλίου μπορεί να υποβληθεί αρχική «Δήλωση αναστολής συμβάσεων εργασίας – Παρατάσεις / Οριστικές διακοπές» εργαζομένων για τον μήνα Μάιο. Στόχος είναι να δοθεί η δυνατότητα σε λογιστήρια και επιχειρήσεις που για παράδειγμα μπορεί να είχαν υποβάλει προσωρινή δήλωση την οποία δεν είχαν οριστικοποιήσει ή δεν είχαν καταφέρει για τεχνικούς ή άλλους λόγους να υποβάλουν οριστική δήλωση παράτασης αναστολής, να το πράξουν τώρα. Δίνεται, επίσης, η δυνατότητα να υποβληθεί ορθή επανάληψη της ίδιας δήλωσης για τις ακόλουθες και μόνο περιπτώσεις: διορθώσεις στο πεδίο «Ημερομηνία παράτασης / Οριστικής διακοπής» για δήλωση μεταγενέστερων ημερομηνιών από τις ήδη δηλωθείσες, μεταβολές τιμών από «Ναι» σε «Όχι» στο πεδίο «Πληρωμή από εργοδότη», τροποποίηση στοιχείων μισθωμάτων για τον Μάιο.
Τα πεδία που αφορούν τις ημερομηνίες και την πληρωμή από εργοδότη είναι αυτά που προκάλεσαν και τα περισσότερα προβλήματα. Για παράδειγμα, το πεδίο «Αμοιβή από τον εργοδότη» έπρεπε να συμπληρωθεί με την επιλογή «Ναι» μόνο για τις περιπτώσεις εκείνες κατά τις οποίες οι αναστολές υπερέβαιναν το 60% και απαιτούνταν για το επιπλέον προσωπικό σε παράταση αναστολής να πληρώσει ο εργοδότης.
Ταυτόχρονα, το υπουργείο Εργασίας δίνει τη δυνατότητα στους εργοδότες να διορθώσουν εκ των υστέρων -και μέχρι τις 30 Ιουνίουστην «Εργάνη» την ημερομηνία ένταξης των μισθωτών τους στον μηχανισμό «Συν-Εργασία», τη στιγμή μάλιστα που το πρόγραμμα καταγράφει «χαμηλές πτήσεις» με μόνο 3.000 επιχειρήσεις και περίπου 30.000 εργαζόμενους να έχουν ενταχθεί.
Όπως ανακοινώθηκε χθες, μέχρι και την επόμενη Τρίτη (30/6) μπορεί να υποβληθεί ορθή επανάληψη του εντύπου «Αίτηση / Δήλωση Ένταξης στον Μηχανισμό Συν-Εργασία» για την τροποποίηση της ημερομηνίας ένταξης των εργαζομένων αναδρομικά από 15 Ιουνίου. Η δήλωση των αναστολών με το ειδικό έντυπο στην «Εργάνη» για τον Ιούνιο από τις επιχειρήσεις εστίασης, τουρισμού, αθλητισμού, πολιτισμού και μεταφορών θα πραγματοποιηθεί από 7 έως και 31 Ιουλίου. Η πληρωμή των εργαζομένων που είναι δικαιούχοι της αποζημίωσης ειδικού σκοπού θα πραγματοποιείται σταδιακά και σε τακτά χρονικά διαστήματα.
Πληρωμές των 800 ευρώ
Επίσης, οι ειδικές κατηγορίες εργαζομένων -για παράδειγμα ξεναγοί, τουριστικοί συνοδοί, φορτοεκφορτωτές, καλλιτέχνες, αθλητές, μισθωτοί του τουρισμού με επίδομα ανεργίας που έληξε τον Δεκέμβριο του 2019 και πολλές άλλες ειδικές κατηγορίες- μπορούν να συνεχίζουν να υποβάλλουν υπεύθυνες δηλώσεις για την ειδική αποζημίωση των 800 ευρώ έως και τις 30 Ιουνίου. Στο μεταξύ, όμως, προγραμματίζεται να πραγματοποιηθεί νέα πληρωμή της ειδικής αποζημίωσης των 800 ευρώ σε εργαζόμενους ειδικών κατηγοριών, οι οποίοι έχουν ήδη υποβάλει την ηλεκτρονική δήλωσή τους και τα στοιχεία τους έχουν ελεγχθεί.
Η πληρωμή αυτή θα πραγματοποιηθεί εντός των επόμενων ημερών, ενώ θα ακολουθήσει και τρίτη πληρωμή 800 ευρώ σε εργαζόμενους ειδικών κατηγοριών που θα υποβάλουν αιτήσεις έως τις 30/6 μετά την ολοκλήρωση των προβλεπόμενων διασταυρώσεων και ελέγχων με τα πληροφοριακά συστήματα του υπουργείου Εργασίας και των φορέων που καταβάλλουν αποζημιώσεις λόγω των αρνητικών συνεπειών της εμφάνισης κορονοϊού. Υπενθυμίζεται πως η πρώτη πληρωμή των ειδικών κατηγοριών είχε πραγματοποιηθεί στις 5/6, όταν καταβλήθηκε η αποζημίωση των 800 ευρώ σε 48.691 δικαιούχους ειδικών κατηγοριών. Έκτοτε δεν έχει γίνει άλλη καταβολή για ειδικές κατηγορίες.